Manhattan is met zijn naar schatting 1,6 miljoen inwoners en nog eens 1,6 miljoen forenzen één van de dichtbevolktste en drukste steden ter wereld. Die grote dichtheid heeft zijn effect op het dagelijkse leven en de beleving van de inwoners. Wat je immers ook in de stad doet, er is altijd wel iemand dichtbij je. Dus wordt er wat afgedeeld in New York. Bewust en onbewust, gewild en ongewild….
Wandel eens tussen zes en zeven door Midtown. Je wordt dan opgenomen in een peloton luidruchtige wandelaars. Het zijn allemaal werknemers die net hun kantoren verlaten en met stevige tred op weg zijn naar huis. New Yorkers lopen bij voorkeur met z’n tweeën over straat en bespreken al lopend de laatste roddels van het werk. De meesten praten luid en met een geprononceerd New Yorks accent -ook wel de roaster genoemd- zodat je ze woordelijk kan verstaan. Na het waarschijnlijk lange stilzitten en zwijgen moet men blijkbaar wat energie en geluid kwijt.
Je komt oren tekort om alle sappige details bij te houden. Over collega’s die geen opdrachten willen uitvoeren en er niet meer op moeten rekenen ooit nog spontane medewerking te krijgen. Over de suffe verhalen die een nieuwe vrouwelijke collega blijft vertellen over haar familie in New Jersey. Over manager die zich te veel privileges toedicht en deze week met zijn hond op het werk verscheen.
Stap een eettent binnen en vindt alleen zitplaatsen in de kelder van de zaak, waar aan lange tafels mensen kriskras door elkaar van hun maaltijden genieten. Wanneer je eenmaal zit, blijk je binnen gehoorsafstand van minimaal vijf andere restaurantbezoekers te zitten en is een conversatie snel gestart. Gesprekjes gaan louter over oppervlakkige persoonlijke zaken. Alsof je ter plekke een Facebook profiel doorneemt. Waar iedereen vandaan komt (meestal Brooklyn), wat voor werk ze hebben (meestal iets in de ICT) en waar ze in hun vrije weekends heen zullen gaan (The Park). What is your name? Nice meeting you! En ze zijn weer vertrokken.
Als je de kans krijgt moet je New Yorkers ook eens op hun werk of thuis opzoeken. Een bevriend architect werkt op een kantoor in een thirties skyscraper om de hoek bij Bryton Park. De weelde van de gevel en de ruimtelijkheid van de lobby staat in schril contrast met de volgepakte werkruimtes vijftien verdiepingen hoger. Aan lange rijen kleine bureaus werkten honderden architecten aan plannen voor Aziatische kantoortorens en winkelcentra. De bureautjes zijn zo klein dat je niet eens een bouwtekening zou kunnen uitvouwen zonder je buurman te storen. Ook hier zijn de ruimtes dus beperkt en is de al dan niet gewenste interactie groot.
Ook thuis is het woekeren met de ruimte. Mijn kennis woont samen met zijn vriend in een 19e eeuws woongebouw vlakbij Washington square. Zijn appartement op de vijfde verdieping is klein en bestaat uit een langgerekte schakeling van verschillende ruimtes: van gangetje naar keuken naar woonkamer naar slaapkamer. Vanuit de woonkamer en keuken kijkt hij uit op een kleine lichtschacht, met direct tegenover het raam van het tegenoverliggende appartement. Om niet de hele dag bij elkaar naar binnen te loeren zijn de ramen deels geblindeerd.
Het meeste burencontact bestaat met het Russische gezin dat in het appartement aan de andere kant woont. Je zou de conversaties van dit kleine gezin met peuter woordelijk door de scheidingsmuur kunnen verstaan, zij het dat ze Russisch spreken. Maar misschien is het een leuke manier om deze taal te leren.
De vraag is wat het effect is van zo veel gewenst en ongewenst contact met stadsgenoten, van zo veel informatie die telkens weer over je heen spoelt. Mijn eerste observatie is dat meer niet per se tot beter leidt. Gesprekken zijn een soort muzak, contacten zijn oppervlakkig. Maar de aanwezigheid van zo veel mensen in één stad heeft wel degelijk impact op de individuele stedeling. De dagelijkse aanblik van zo veel mensen die onderweg zijn doet iets met je eigenbeeld. Voor iedereen lijken duizenden vervangers te bestaan en ze zijn net als jij competent en actief. Het motiveert om alle zeilen bij te zetten, beter worden dan al die mensen om je heen en om zo op te klimmen en te overleven in deze mierenhoop van mensen.
Pepijns Post 